پــایـان خدمــات سوئیـفت به بعضی بانکهای ایرانــی
سوئیفت، بزرگترین شبکه نقل و انتقالات مالی جهان دیگر به ایران خدمات نمی دهد. این شبکه در دویصت و ده کشور جهان فعال است و روزی هفده میلیون پیام بانکی رد و بدل می کند. این اولین بار است که سوئیفت در چهار دهه فعالیت، کشوری را از خدماتش محروم می کند. با قطع خدمات سوئیفت، ارتباط بانکی ایران با جهان تقریبا قطع می شود. این تصمیم چه تاثیری روی تجارت ایران می گذارد؟ برای سیاستگذاران در غرب چه راه های دیگری برای فشار آوردن به ایران باقی مانده؟ برای سیاستمداران ایران چه راه های دیگری برای دور زدن تحریم ها باقی مانده؟
شنبه 17 مارس 2012 - 27 اسفند 1390
**************************************
| سوئیفت چیست؟
در پی تحریم‌های بین المللی، سوئیفت یا
انجمن جهانی انتقالات
مالی بین بانکی، خدمات خود به بانکهای ایرانی را از روز
شنبه متوقف ساخت. قطع خدمات سوئیفت یعنی تحریم از نفت
فراتر رفت. اما سوئیفت چیست و چرا قابل اهمیت است؟
سوئیفت در سال ۱۹۷۳ در بلژیک و به منظور ایجاد یک سیستم
استاندارد بین المللی برای عملیات بانکی و
کاهش هزینه های آن، تاسیس شد اما سنگ بنای آن در سال ۱۹۶۷ زده شد و پس از پنج سال تحقیق و مطالعه و
چهارسال نصب
تجهیزات و طی مراحل قانونی در سال ۱۹۷۷ به طور رسمی و با عضویت ۵۱۸ بانک از ۲۳ کشور آغاز به کار کرد. در سوئیفت اعضا موظف به پرداخت حق عضویت بوده و سود عملیاتی برای سرمایه گذاری
مجدد در شبکه و کاهش هزینه ارسال پیام استفاده می شود.
سه منطقه
جغرافیایی سوئیفت عبارتند از آمریکا، آسیا و اقیانوسیه، و اروپا، خاورمیانه و آفریقا و گروه‌های سوئیفت
نیز عبارتند از بازاریابی، عملیاتی، و مالی و اداری. مراکز عملیاتی سوئیفت در هلند، آمریکا و سوئیس قرار
دارند. سوئیفت متعلق به
بانکهای عضو است و به وسیله اعضا اداره می‌شود. اعضای
هیات مدیره توسط بانکهای عضو و براساس سهام آنها تعیین
می شود. میزان سهام هرسال براساس میزان پیامهای ارسالی هر بانک مشخص می شود. هر بانک با
بیش از ۱/۵ درصد سهم
می‌تواند یک نفر را معرفی کند.
سوئیفت ( Society for Worldwide Interbank Financial
Telecommunication) یا
انجمن جهانی انتقالات مالی بین بانکی همان طور که از نامش
پیداست، وظیفه‌اش
ارسال پیامهای سیستمی و مالی بین بانک‌ها و موسسات مالی عضو است. این انجمن همچنین نرم افزار و خدمات نرم
افزاری مربوط به سیستم را در اختیار اعضا قرار می دهد. به طور خلاصه وظیفه سوئیفت فرستادن پیامهای
سفارش پرداخت است. پیامهای
سوئیفتی به ۱۰ گروه(از صفر تا نه) طبقه بندی می شوند. پیامهای گروه صفر پیامهای سیستمی و سایر پیامها، پیامهای مالی هستند. این پیامها عبارتند
از :
پیامهای گروه صفر: بین
اعضا و سوئیفت.
پیامهای گروه یک: انتقال
وجوه بین حساب مشتریان، اعلامیه چک، دستور عدم پرداخت چک و . . .
پیامهای گروه دو: انتقال
وجوه بین بانک‌ها و بین حساب‌های مختلف یک بانک.
پیامهای گروه سه: تأییدیه
معاملات ارزی.
پیامهای گروه چهار: وصولی‌ها.
پیامهای گروه پنج: سهام و
اوراق قرضه.
پیامهای گروه شش: فلزات
گران‌بها، وام‌های سندیکایی.
پیامهای گروه هفت: اعتبار
اسنادی، ضمانت‌نامه.
پیامهای گروه هشت: تراولر
چک.
پیامهای گروه نه: صورت‌حساب،
اعلامیه بدهکار و بستانکار.
هر پیام با
MT که مخفف
نوع پیام یا
Message Type است،شروع
می شود و سپس، سه عدد که معرف گروه پیام است. به طور مثال MT800 فقط برای تراولر چک ها استفاده می شو یا MT300 برای معاملات ارزی. در ضمن
هرگروه از پیامها هم شامل زیرمجموعه ای از پیام‌هاست. به طور مثال، ۸۹ پیام در گروه MT500 وجود دارد.در سوئیفت، هر بانک عضو نیز دارای یک کد
مخصوص به خود است.
ایران در سال ۱۳۷۱ به سوئیفت پیوست. سامانه
سوئیفت در ایران در بانک مرکزی قرار دارد و تا قبل از تحریم، تمامی بانکهای ایرانی به این شبکه متصل بوده اند. در سال ۲۰۱۰ ،۱۹ بانک و ۲۵ موسسه مالی ایرانی حدود ۲ میلیون پیام از طریق این
انجمن ارسال یا دریافت کردند.
مزایای سوئیفت(که یک استاندارد بین المللی ایجاد کرده است)عبارتند از امنیت، قابلیت اطمینان، سرعت، هزینه کم، قابلیت دسترسی ۲۴ ساعته و در تمام ۳۶۵ روز سال. در ضمن
این شبکه(براساس آمار سال ۲۰۱۰) ۲۱۰ کشور و قلمرو را به هم مرتبط می کند. با تحریم سوئیفت علیه ایران، بانکهای
ایرانی از شبکه‌ای جهانی که رابط
بیش از ۹۰۰۰ بانک و موسسه مالی است کنار گذاشته شدند. از اهمیت سوئیفت همین بس که در سال ۲۰۱۰، روزانه حدود ۱۸
میلیون پیام بین بانکی مخابره
کرده است. پس از تحریم‌های جدید آمریکا و اروپا، مشکل ایران، انتقال درآمد نفتی عنوان شده بود اما با تحریم سوئیفت، انتقال هر نوع درآمد ارزی به ایران با مشکل روبه روخواهد شد.
|
